XVIII Forum Miejska Sztuka Ogrodowa. Fokus na zieleń. 17-18.10.2024 podczas Targów Gardenia

17 października (czwartek) 10.30-14.00

10.30 Otwarcie I dnia Forum

10.40 Drzewa w mieście – kodeks dobrych praktyk. Jak zarządzać, projektować, planować, opiekować się drzewami by były zdrowe, bezpieczne i funkcjonalne dla ludzi i innych gatunków

Dominika Krop-Andrzejczuk

architekt krajobrazu – projektant

specjalista w zakresie inspekcji i diagnostyki drzew

inspektor nadzoru dendrologicznego

inspektor nadzoru terenów zieleni

Pracownia Architektury Krajobrazu IKROPKA

Drzewa miejskie w ostatnich latach mają się coraz gorzej. Odpowiedzialne są za to nie tylko zmiany klimatyczne, ale my ludzie – bagatelizując podstawową wiedzę o potrzebach drzew, gatunków w nich bytujących, usługach ekosystemowych jakie drzewa dla nas świadczą. Aby dobrze zarządzać drzewami w mieście trzeba poznać ich funkcjonowanie, zrozumieć ich potrzeby, otworzyć się na nie. Potrzeba zbudować empatię. Tymczasem sposób postępowania z drzewami w terenach zurbanizowanych pozostawia wiele do życzenia już od etapu projektowego, poprzez etap sadzenia, po etap pielęgnacji i ochrony przez cały okres ich życia w różnych fazach rozwoju. Wynika to z braku edukacji, braku odpowiednich procedur mobilizujących do korzystania z fachowości. Wiedza o drzewach jest dostępna, tak jak są dostępni doświadczeni eksperci – praktycy, często jednocześnie pasjonaci, chętnie dzielący się własnymi obserwacjami, spostrzeżeniami z obszarów swojej działalności. Jak więc opiekować się drzewami w mieście? Podzielę się z Państwem własnym kodeksem dobrych praktyk, który wypracowałam na podstawie wieloletnich doświadczeń zawodowych z pogranicza projektowania przestrzeni publicznych, projektów ochrony drzew, konsultacji i doradztwa w procesie przygotowywania przetargów czy nadzoru nad procesem projektowym z ramienia inwestora, opracowań ekspertyz z zakresu diagnostyki drzew, nadzorów dendrologicznych nad pracami przy drzewach oraz obserwacją funkcjonowania drzew po inwestycjach. Mam nadzieję, że przygotowany zwięzły katalog dobrych praktyk stanie się pomocny w pracy drzewami zarówno dla projektantów, dla urzędników z działów inwestycji i działów zarządzania zielenią oraz dla wszelkich zarządców terenów na których rosną drzewa.

O prelegentce:

Architektka krajobrazu, arborystka, specjalistka w zakresie diagnostyki drzew pod kątem bezpieczeństwa, inspektorka nadzoru terenów zieleni i nadzoru dendrologicznego, od 2003 r. projektantka przestrzeni publicznych ze szczególnym uwzględnieniem wiedzy o potrzebach drzew oraz procesie budowlanym (doświadczenia pracy na budowach). Od 2007 r. właścicielka Pracowni Architektury Krajobrazu IKROPKA. Autorka i współautorka wielu projektów zagospodarowania terenów, projektów zieleni, opracowań dendrologicznych – inwentaryzacji dendrologicznych, projektów gospodarki drzewostanem, operatów dendrologicznych, przeglądów drzew pod kątem bezpieczeństwa, planów ochrony drzew – w tym na terenach zabytkowych – parkach, cmentarzach, a także przy współczesnych inwestycjach budowlanych, autorka opinii i ekspertyz dotyczących drzew, w tym drzew posiadających status pomnika przyrody.

11.10 Zmysły na placu czy to tylko zabawa? Stop betonozie

Katarzyna Kotula

główny projektant

Educarium

11.25 Łączniki zieleni w polityce przestrzennej Poznania

Marek Wróbel

dyrektor

Miejska Pracownia Urbanistyczna w Poznaniu

Poznań wdraża innowacyjne rozwiązania, rozszerzając miejski system zieleni o łączniki pomiędzy parkami, lasami a osiedlowymi terenami zieleni. Są to trasy piesze i rowerowe, obsadzone szpalerami drzew i krzewów, które mają poprawić dostępność do przyrody oraz stanowić odpowiedź na wyzwania klimatyczne. Nowe Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania (uchwalone w 2023 roku) przewiduje powstanie 200 km takich łączników, wzmacniając klinowo-pierścieniowy system zieleni w mieście, a przez to ograniczyć miejską wyspę ciepła.

O prelegencie:

Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz studiów MBA na Uniwersytecie WSB Merito w Poznaniu. Od 2007 roku związany zawodowo z Miejską Pracownią Urbanistyczną w Poznaniu, gdzie początkowo pracował w Dziale Prawnym, pełniąc funkcję zastępcy kierownika. W 2020 roku objął stanowisko kierownika Działu Organizacyjnego, a od lutego 2021 roku pełnił funkcję zastępcy Dyrektora Miejskiej Pracowni Urbanistycznej ds. organizacyjnych. W maju 2024 roku został mianowany pełniącym obowiązki Dyrektora Miejskiej Pracowni Urbanistycznej w Poznaniu.

11.55 Dlaczego potrzebujemy dachów retencyjnych? Dach zielony czy błękitny. Zawsze Bauder

Maciej Runka

manager ds. rozwoju biznesu

Bauder

W obliczu zmian klimatycznych i rosnącej urbanizacji, dachy retencyjne stają się kluczowym elementem zrównoważonego budownictwa. Zarówno dachy zielone, jaki dachy błękitne pomagają w retencji opadów, poprawie izolacyjności a przede wszystkim redukują efekt miejskiej wyspy ciepła. Wybór odpowiedniego systemu, dostosowanego do indywidualnych potrzeb budynku może znacząco wpłynąć na ekologię i oszczędności. Firma Bauder, lider w tej dziedzinie, oferuje rozwiązania, które łączą innowacyjność z wysoką jakością zapewniając trwałość i efektywność systemów dachowych.

12.05–12.35 Przerwa

12.35 Szare na zielone. Jak zazielenić polskie miasta?

Agata Milanowska

architekt krajobrazu

Biuro Projektowe Agata Milanowska

Powierzchnie terenów zieleni, które mogą chronić miasto przed globalnym ocieleniem są ograniczone. Poza dużymi obszarami parków czy lasów miejskich, to zielona mikro przestrzeń dzielnic miast w czasie postępujących zmian klimatu odgrywa znacząca rolę. Odpowiedzialnie zaprojektowana nawet niewielka powierzchnia staje się częścią sieci natury w mieście, niosącej usługi ekosystemowe dla miast, w tym wpływając miejscowo na bioróżnorodność, poprawę mikroklimatu, czy retencję wód opadowych. Rolą projektanta, architekta krajobrazu jest odpowiednia „diagnoza” przestrzeni. Wierzę, że dla architekta krajobrazu słowo klucz to Natura… to jedno słowo kryje w sobie procesy, które my możemy powielać by uleczyć krajobraz miejski. Przywoływana przez naukowców zasada 3/30/ 300 to współczesna definicja luksusu w mieście oraz warunków, sprzyjających zachowaniu zdrowia fizycznego i psychicznego: 3 drzewa za oknem, 30% pokrycia koronami drzew terenów w mieście, 300 metrów do najbliższego miejsca naturalnej zieleni. Czy miasta są w stanie ten przyrodniczy luksus zagwarantować mieszkańcom? Jak zamienić nieużytki miejskie oraz martwe przestrzenie pozbawione funkcji w naturalne obiekty architektury krajobrazu przystosowane do zmian klimatycznych oraz do potrzeb mieszkańców miast XXI w.?

O prelegentce:

Architektka krajobrazu i projektantka terenów publicznych. Absolwentka kierunku Architektura Krajobrazu w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. W 2011 r. otrzymała honorowe wyróżnienie za projekt przestrzeni w Otwartym Międzynarodowym Konkursie Projektowania Krajobrazu SLANT 2011, otrzymując list polecający od znanego na całym świecie architekta krajobrazu Hugh Ryana, co dodało jej skrzydeł i chęci do dalszego nieustannego rozwoju. Współautorka Standardów Ochrony Drzew w Inwestycjach dla miasta Wrocławia, Białegostoku, Dąbrowy Górniczej oraz Płocka. W larach 2016-2021 r. przenosiła wartościowe wizje projektowe z całego świata do Polski, opisując najnowsze trendy architektury krajobrazu w miesięczniku Zieleń Miejska.

13.05 Rola zieleni na budynkach w walce ze zjawiskiem miejskiej wyspy ciepła

dr inż. Marta Weber-Siwirska

prezes Zarządu

Polskie Stowarzyszenie "Dachy Zielone"

Zjawisko miejskiej wyspy ciepła zostało zbadane i opisane jeszcze w poprzednim stuleciu, ale poważnym problemem powszechnie odczuwalnym przez przeciętnego mieszkańca stało się w wieku XXI. Z roku na rok sytuacja jest coraz trudniejsza
i dotyczy nie tylko dużych miast, ale wszelkich obszarów zabudowanych. Zazielenianie budynków jest jednym z ważniejszych sposobów łagodzenia MWC, zwłaszcza
w zabetonowanych miastach, pozbawionych gruntu rodzimego. Wiele krajów na świecie stosuje różnego rodzaju zachęty do wprowadzania zieleni na budynki. Również w Polsce mamy przykłady takich działań, które mogą być przykładem dla samorządów, ale także spółdzielni czy wspólnot mieszkaniowych.

O prelegencte:

Adiunkt w Katedrze Architektury Krajobrazu Uniwersytetu Przyrodniczego
we Wrocławiu oraz współzałożyciel i obecna Prezes Zarządu Polskiego Stowarzyszenia „Dachy Zielone”. Rzeczoznawca PSDZ-NOT w specjalności projektowanie, eksploatacja, oraz dobory roślin dla dachów zielonych i żyjących ścian. Członek zarządu Światowej Sieci Zielonej Infrastruktury (WGIN), reprezentuje Polskę w Europejskiej Federacji Stowarzyszeń Zielonych Dachów i Żyjących Ścian (EFB). Autorka publikacji naukowych oraz popularno-naukowych związanych z zielenią terenów zurbanizowanych oraz adaptacją miast do zachodzących zmian klimatycznych. W roku 2020 była członkiem międzynarodowego zespołu konsultującego projekt Unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030. Autorka projektów zieleni oraz opinii eksperckich dotyczących zieleni w gruncie rodzimym i na budynkach.

13.30 Ogrody deszczowe – czy to więcej niż retencja?

Ryszard Gajewski

prezes Zarządu

Gdańskie Wody

O prelegencie:

Prezes Gdańskie Wody sp. z o.o., odpowiedzialnej za administrowanie infrastrukturą odwodnieniową Gdańska. Wcześniej dyrektor ds. techniczno-operacyjnych w Gdańskiej Infrastrukturze Wodociągowo Kanalizacyjnej Sp. z o.o. i Pełnomocnik ds. realizacji projektu dużego programu inwestycyjnego pod nazwą Gdański projekt wodno-ściekowy. Koordynator Programu Zielone Miasto w ramach Strategii Rozwoju Miasta Gdańsk 2030 Plus. Członek Komisji Ekspertów „Klimat i Przestrzeń” przy Rzeczniku Praw Obywatelskich. Koordynator grupy komunalnej w ramach inicjatywy Unii Metropolii Polskich i Związku Miast Polskich „Polskie Miasta Ukrainie”. Absolwent Wydziału Hydrotechniki Politechniki Gdańskiej, inżynier z uprawnieniami budowlanymi oraz tytułem Master of Business Administration uzyskanym na Uniwersytecie Gdańskim.

14.00 Zakończenie I dnia Forum

18 października (piątek) 10.30-16.00

10.30 Otwarcie II dnia Forum

10.40 Co w prawie piszczy – przegląd najnowszych zmian

Sara Til Dąbrowska

adwokat

Kancelaria Adwokacka Anna Sara Til Dąbrowska

Krótki przegląd aktualnych zmian legislacyjnych, które w najbliższej przyszłości istotnie wypłyną na zagospodarowanie miejskich terenów zieleni.

O prelegentce:

Zawodowo zajmuje się kompleksową obsługą prawną procesów inwestycyjnych
w zakresie nieruchomości i budownictwa, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień ochrony przyrody i planowania przestrzennego przy inwestycjach prywatnych
i realizowanych ze środków publicznych. Uczestniczyła w szeregu konferencji i spotkań branżowych, podczas których na miała okazję podzielić się prawnym spojrzeniem na tematy dotyczące zieleni. Od lat ma przyjemność współpracować z Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Twórców Ogrodów oraz "Zielenią Miejską".

11.10 Jak sztuczna inteligencja może pomóc projektować lepsze tereny zieleni

Krzysztof Mielicki

architekt krajobrazu

Zielone Pojęcie

Żyjemy w czasach kiedy wpływ technologii coraz dobitniej wkracza w każdą sferę naszego życia. Architektura krajobrazu również coraz śmielej sięga po te narzędzia. Jesteśmy świadkami coraz ściślejszej i bardziej skomplikowanej fuzji natury
i technologii. XXI wiek przynosi nam m.in. możliwość wizualizacji w 3D. Technologia sztucznej inteligencji daje niespotykaną dotąd precyzję i możliwość przewidywania
i rozwiązywania potencjalnych problemów już na etapie projektowania. Mariaż technologii z naturą niewykluczone, że zacieśni się jeszcze bardziej…

Architektura krajobrazu staje się coraz bardziej multidyscyplinarna niejako zmuszając do przejścia na tryb pracy w większej skali, może nawet globalnej. Potrzebujemy jej bardziej niż dotychczas, ale profesja ta będzie potrzebowała zmian, również wsparcia nowymi technologiami, w tym sztucznej inteligencji, aby móc sprostać rosnącym oczekiwaniom zmieniającego się świata…

11.40 Stop betonozie – plac zabaw też może być zielony

Łukasz Szymborski

dyrektor techniczno-handlowy

Educarium

11.55 Inwazyjne gatunki obce uratują nas w dobie zmian klimatu?

Mikołaj Siemaszko

specjalista ds. IGO, owadów zapylających

fascynat sozologii i społecznik

Kryzys bioróżnorodności trwa. Ów kryzys bezpośrednio dotknie i nas - ludzi i to my ludzie jesteśmy głównym sprawcą tej sytuacji. Wynika ona przede wszystkim z pozbawiania gatunków ich siedlisk, w których występują. Inwazyjne gatunki obce to druga, zaraz po utracie siedlisk, przyczyna utraty bioróżnorodności. Niestety temat ten jest marginalizowany, co powoduje, że problem narasta – IGO wciąż się sprzedaje, sadzi i przemieszcza na przykład podczas inwestycji. Wokół tematu IGO narosło wiele mitów. Wystąpienie będzie idealnym czasem na to, aby część najistotniejszych mitów obalić.

O prelegencie:

Specjalista ds. owadów zapylających i Inwazyjnych Gatunków Obcych, przyrodnik, społecznik i popularyzator wiedzy o przyrodzie. Aktywnie działa na rzecz ochrony przyrody. Wspiera ogólnopolskie akcje ochrony środowiska, szczególnie te ratujące siedliska dzikich pszczół i innych zapylaczy. Jest uczulony na greenwashing.

12.25 Park Grabiszyński we Wrocławiu jako przykład zrównoważonego zarządzania przyrodą miasta

Małgorzata Piszczek

botaniczka

edukatorka przyrodnicza

architektka krajobrazu i ogrodniczka

Ledum

Park Grabiszyński to miejsce typowe dla wielu miast – park w dolinie rzecznej, dawny cmentarz i park osiedlowy. Jest to również miejsce wyjątkowe: park, o którego kształt zawalczyli jego miłośnicy, chroniąc go przed niechcianą rewitalizacją. Dzięki temu zachował on swój leśny charakter i stał się przedmiotem eksperymentu, w którym jego zarządcy współpracują ze stroną społeczną. Działania w parku podlegają negocjacjom a jednocześnie wypracowują się najlepsze standardy zarządzania miejską przyrodą.

O prelegentce:

Przyrodniczka, architektka krajobrazu, edukatorka przyrodnicza, Wrocławianka roku 2020 w kategorii działalność proekologiczna. Działa społecznie na rzecz miejskiej przyrody i klimatu w ramach różnych inicjatyw: nieformalnych grup Wrocławska Przyroda, Społeczna Rada Parku Grabiszyńskiego i Koalicja Wrocławska Ochrona Klimatu. Prowadzi szkolenia na temat adaptacji miast do zmiany klimatu dla samorządów, organizacji pozarządowych i aktywistów, przyrodnicze spacery edukacyjne i stronę Dzikie Ogrody. Stara się pomagać ludziom nawiązywać relacje z przyrodą, walczy o drzewa, mokradła i zieleń naturalną pisząc o nich oraz negocjując na ich rzecz.

12.55–13.30 Przerwa

13.30 Drugie życie odpadów biodegradowalnych na terenach zieleni

Agnieszka Lipska

zastępca kierownika Zakładu Usług Komunalnych

Katarzyna Rogulska

Urszula Walter-Mamonow

architekt krajobrazu, zastępca kierownika ds. Zieleni i Oczyszczania Miasta

Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Koszalin

Żyjemy w czasach, w których ogórek jest pakowany w folię, banany wkładane do plastikowego pudełka, a jedna tabletka zapakowana jest w pudełko dla 20 tabletek. Rolą człowieka na tym etapie zanieczyszczenia planety jest jak najlepsza segregacja odpadów. Niby nic wielkiego, ale pomaga w znacznym stopniu odciążyć planetę. Poprzez odpowiednią segregację odpadów biodegradowalnych dajemy szansę na drugie życie w/w frakcji. Wytworzony kompost w Regionalnym Zakładzie Odzysku Odpadów jest wykorzystywany jako podłoże bogate w składniki odżywcze dla nowo tworzonych skwerów.

14.00 Standardy utrzymania, ochrony i rozwoju terenów zieleni miasta Szczecin – dobre praktyki nie tylko dla samorządu

dr hab. inż. Marcin Kubus, prof. ZUT

prezes Zarządu

Polskie Towarzystwo Dendrologiczne

14.30 Jak skutecznie komunikować o wartości drzew na przykładzie #EUTreeTag

Kamil Witkoś-Gnach

prezes Zarządu

Nature Based Tree Management

19 września 2024 roku w ramach kampanii #EUTreeTag drzewa w setkach miast Europy zostały oznaczone ekologicznymi plakatami TreeTag, prezentującymi ich wartość. Prelekcja zaprezentuje efektywne sposoby komunikowania znaczenia drzew w miastach, bazując na kampanii #EUTreeTag. Omówimy znaczenie drzew i potrzebę lepszego integrowania zielonej infrastruktury w planowaniu zurbanizowanej przestrzeni.

O prelegencie:

Urban forester, diagnosta i inspektor drzew. Absolwent leśnictwa na Uniwersytecie w Aberdeen. Autor publikacji o zarządzaniu i diagnostyce drzew, pomysłodawca i współautor standardów ochrony drzew. Członek zespołu opracowującego europejskie standardy gospodarowania drzewami przy European Arboricultural Council. Współtwórca Instytutu Drzewa, członek SAG Baumstatik i brytyjskiego Towarzystwa Arborystycznego. Członek komitetu sterującego European Forum on Urban Forestry i Giant Trees Foundation.

15.00 Debata: Zielona przyszłość miast

• ochrona drzew i krzewów

• adaptacja miast do zmian klimatu

• inwazyjne gatunki obce

Uczestnicy:

dr inż. arch. kraj. Anna Gałecka-Drozda

członkini Zarządu Stowarzyszenie Architektury Krajobrazu

dr hab. inż. Marcin Kubus, prof. ZUT

prezes ZarząduPolskie Towarzystwo Dendrologiczne

Małgorzata Piszczek

botaniczka, edukatorka przyrodnicza, architektka krajobrazu i ogrodniczka

Marek Wróbel